İlk iaido ekolleri 16.yy’ın ortalarında ortaya çıkmaya başladı. Pek çok koryu (geleneksel stil) kurulmuş olmakla birlikte günümüzde çok azı hala devam etmektedir. Hayashizaki Jinsuke Shigenobu (1542 – 1621) ilk ekollerden birisini kurmuş ve onun kurduğu Hasegawa Eishin Ryu ekolünden Muso-Shinden-ryu, Hoki-ryu, Muso-Jikiden-Eishin-ryu, Mugai Ryu, Tamiya-ryu gibi ekoller türetilmiştir.
1868 yılında gerçekleşen Meiji Restorasyonu sonasında modern stillerin kurucuları daha önce çalıştıkları geleneksel stillerin teori ve pratiğini benimsediler. 1895 yılında Dai Nippon Butoku Kai(DNBK) 大日本武徳会 ( “Büyük Japonya Savaşçı Erdemleri Topluluğu”) Kyoto’da kurulması da modern Japon kılıç stillerinin ortaya çıkmasında yardımcı oldu. 1932 yılında DNBK resmi olarak iaido disiplinini tanıdı. Bu iaido teriminin ilk kullanımıdır. Bu ilk başlangıçtan sonra modern kılıç disiplinleri farklı organizasyonlar altında toplanmaya başladı. 2. Dünya Savaşı sonrasında Japonyanın Müttefik Devletler tarafından işgali sırasında Dai Nippon Butoku Kai kapatılmıştır. Ancak 1950 yılında tekrar açılmış ve japon savaş sanatlarının yeniden çalışılmasına başlanmıştır.
1952 yılında Kokusai Budoin (Uluslararası Savaş Sanatları Federasyonu: IMAF 国際武道院・国際武道連盟 Kokusai Budoin Kokusai Budo Renmei) Tokyo’da kurulmuştur. IMAF uluslararası alanda Budo yaymayı hedefleyen bir organizasyondur ve iaidoyu da içeren değişik savaş sanatlarını temsil eden yedi bölümden oluşmaktadır.
Önce 1948 yılında Japon İaido Federasyonu (Zen Nihon Iaido Renmei :ZNIR) kurulmuş daha sonra ise 1952 yılında kurulan Japon Kendo federasyonu 1960lı yıllarda kendi bünyesinde bir İaido bölümü kurulması için çalışmalara başlamıştır.
Farklı savaş sanatları ile ilgilenen organizasyonların kurulması üzerine farklı iaido ekolleri çalışma kişilerin bir araya gelmesi sonucu bu kişilerin tamamı tarafından bilinen ve ortak bir kata seti derecelendirme sınavlarında ve ölçme değerlendirmede kullanılabilecek katalara ihtiyaç duyuldu. İlk Olarak Japon iaido Federasyonu (ZNIR) daha sonra da Japon Kendo Federasyonu en geniş sayıda üyeye sahip olan iki organizasyon olarak kendi ortak kata setlerini yarattılar.
Farklı İaido Organizasyonların Kata Setleri
Tōhō İaido
Japon İaido Federasyonu (ZNIR, Zen Nihon Iaido Renmei, 1948 yılında kuruldu) organizasyonu oluşturan beş büyük ekolden alınan beş koryu katasından oluşan ve Toho adı verilen bir seti vardır.
- Musō Jikiden Eishin-ryū geç Muromachi Döneminde (1590 civarı) kurulan bir ekoldür. (Mae-giri’)
- Mugai-ryū 1695 yılında kurulan bir ekoldür (‘Zengo-giri’)
- Shindō Munen-ryū 1700lü yılların başlarında kurulmuş bir ekoldür (‘Kiri-age’)
- Suiō-ryū Edo döneminin başlarında kurulan bir ekoldür (‘Shihô-giri’)
- Hōki-ryū geç Muromachi Döneminde (1590 civarı) kurulan bir ekoldür (‘Kissaki-gaeshi’)
Seitei İaido
Seitei veya Zen Nippon Kendo Renmei Iaido (制定) (“temel iaido”) seitei-gatayı temel alan 12 katalık temel iaido tekniklerine verilen isimdir. Japon Kendo Federasyonu ve tarafından Japon İaido Federasyonunun Toho İai katları temel alınarak 1968 yılında 5 kata şeklinde oluşturulmuş, zamanla yeni katalar eklenip değişiklikler yapılarak 12 kataya çıkarılmıştır. Seitei iaido kataları iaido eğitimi ve derecelendirme amaçlarıyla yerel kendo federasyonlarına bağlı dojolarda öğretilmektedir. Kendo federasyonlarına bağlı tüm dojolarda bu setler öğretilir ve federasyonlar derecelendirme sınavları ve müsabakalarda bu kataları kullandıkları için günümüzdeki en yaygın olarak çalışılan iaido türü seitei iaidodur.
İaido Ekolleri
Günümüzde Japon Kendo federasyonu tarafından kurulan Seitei iaido ve 1932’de Nakayama Hokudo tarafından kurulan Muso Shinden Ryu gibi modern stillerin yanı sıra Suio Ryu, Hoki Ryu gibi geleneksel ekoller de hala varlıklarını sürdürmektedirler. Bu ekollerden bazıları yalnızca iaido üzerine odaklanırken diğerleri kenjutsu ve diğer sanatları da içermektedirler.
İaidoda Derecelendirme
iaidoda derecelendirme belirli bir ekolün bağlı olduğu federasyon, organizasyon ya da o ekolün kendi sistemine bağlıdır. Japon İaido Federasyonu ve Japon Kendo Federasyonu 1883de kurulan modern kyu-dan sistemini kullanırlar. Bazı ekoller ise koryu sistemini sürdürerek menkyo sistemini sürdürürler. Bazıları ise hem modern kyu-dan sistemini hem de soke tarafından verilen geleneksel menkyoları kullanırlar.
Uluslararası İaido Spor Müsabakaları
İaido modern haliyle müsabık bir spordur. Japon Kendo Federasyonu ve Diğer Kendo Federasyonlarının yanı sıra Suio Ryu Koden Kobudo Taikai gibi diğer stiller ya da bölgesel organizasyonlarca da turnuvalar düzenlenebilmektedir.
Bir iaido müsabakasında iki iaidoka eşzamanlı olarak kata gösterisi yaar ve hakemler standart kurallara göre puanlama yaparak kazananı belirlerler.